11263 nəfər məcburi köçkün işlə təmin olunub

Azərbaycan Respublikasında qaçqın və məcburi köçkünlərə göstərilən dövlət qayğısı çərçivəsində, hansı işlərin görülüb? Dövlət bu təbəqədən olan vətəndaşlarının sosial rifahının yaxşılaşdırılması məqsədilə nə kimi tədbirlər həyata keçirib. Bu suallara cavab olaraq Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsindən aşağıdakı məlumatı əldə etdik.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2004-cü il 1 iyul tarixli 298 nömrəli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş «Qaçqınların və məcburi köçkünlərin yaşayış şəraitinin yaxşılaşdırılması və məşğulluğunun artırılması üzrə Dövlət Proqramı»nın, həmin Dövlət Proqramına Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2007-ci il 31 oktyabr tarixli 2475 nömrəli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş Əlavələrin icrası, 2007-ci il 4 sentyabr tarixdə prezident İlham Əliyevin sədrliyi ilə qaçqınların və məcburi köçkünlərin problemlərinin həlli ilə bağlı keçirilmiş müşavirədə ölkə başçısı tərəfindən qarşıya qoyulmuş vəzifələrin, habelə bu sahədə mövcud olan nörmativ-hüquqi sənədlərin yerinə yetirilməsi ilə əlaqədar 2008-cı il ərzində aşağıdakı işlər görülmüşdür:

- 2008 ci ildə qaçqınların və məcburi köçkünlərin sosial problemlərinin həllinə 338,1 milyon manat vəsait sərf edilmişdir (163,1 milyon manat büdcə, 145 milyon manatı Dövlət Neft Fondunun, 30 milyon manatı isə beynəlxalq humanitar və inkişaf təşkilatlarının vəsaiti). Bu da 2003-cü ildə (103,4 milyon manat, o cümlədən 53,4 milyon manat (AZN) büdcə, 20 milyon manatı Dövlət Neft Fondunun, 30 milyon manatı isə beynəlxalq humanitar və inkişaf təşkilatlarının vəsaiti) qeyd olunan məqsədlər üçün istifadə olunan vəsaitdən 3,2 dəfə çoxdur.

- Dövlət büdcəsindən qaçqınların və məcburi köçkünlərin sosial problemlərinin həllinə 2008-ci ildə (163,1 milyon manat) 2003-cü illə müqayisədə (53,4 milyon manat) 3 dəfə artıq vəsait ayrılmışdır.

- Ağdam rayonunun ərazisində Quzanlı qəsəbəsində Olimpiya İdman Kompleksinin tikintisi başa çatdırılmış və 17 yanvar 2008-ci il tarixində Azərbaycan Respublikası Prezidentinin iştirakı ilə həmin kompleksin rəsmi açılışı olmuşdur.

- Saatlı, Sabirabad rayonları ərazisində çadır düşərgələrində və İmişli rayonu ərazisində dəmir yolu üzərindəki yük vaqonlarında müvəqqəti məskunlaşmış 4179 məcburi köçkün ailəsi üçün Füzuli, Biləsuvar, Sabirabad, Ağdam və Ağcabədi rayonları ərazisində yeni qəsəbələrin salınması, habelə Sabirabad və Saatlı rayonları ərazisindəki çadır düşərgələrinin ləğv edilməsi nəzərdə tutulmuş müddətdə başa çatdırılmışdır.

- Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İ.Əliyev 2008-ci il 18 aprel tarixdə Füzuli, Biləsuvar və Beyləqan rayonlarına səfəri zamanı Füzuli rayonunda məcburi köçkünlər üçün yeni salınmış Zobucuq qəsəbəsindəki məktəbin açılışında iştirak və çıxış etmişdir. Görülən işləri yüksək qiymətləndirən ölkə prezidenti elə həmin gün Biləsuvar rayonunda məcburi köçkünlər üçün salınmış yeni qəsəbədə məktəbin açılışında, tarix diyarşünaslıq muzeyində olmuş və məcburi köçkünlərlə səmimi söhbət etmişdir.

- Beyləqan rayonu ərazisində Xocavənd rayonundan olan məcburi köçkünlər üçün 500 ailəlik yeni qəsəbənin tikintisi başa çatmış, məcburi köçkün ailələri qəsəbədə olan evlərə köçürülmüşlər.

- Goranboy rayonu ərazisində Xocalı rayonundan olan məcburi köçkünlər üçün 500 ailəlik 4 yeni qəsəbədən Aşağı Ağcakənd qəsəbəsində - 150 ailəlik, Börü qəsəbəsində - 130 ailəlik, Meşəli qəsəbəsində - 100 ailəlik qəsəbələrin tikintisi başa çatmış, hazırda məcburi köçkün ailələri qəsəbələrdə olan evlərə köçürülürlər. Yuxarı Ağcakənd qəsəbəsində - 120 ailəlik qəsəbənin tikintisi davam edir.

- 2008-ci ildə 1000 ailə 4500 nəfər məcburi köçkün üçün 5 yeni qəsəbə inşa edilmişdir. Ümumi sahəsi 52 min kvadrat metr olan yaşayış evləri ilə yanaşı 5 məktəb, 2 uşaq bağçası, 2 tibb müəssisəsi, 2 rabitə evi, 2 klub - icma mərkəzi, 5 inzibati bina, 2 yanğın postu tikilib istifadəyə verilmiş, 59 kilometr yol, 70 kilometr su xətti, 110 kilometr hava elektrik xətti çəkilmiş, 6 ədəd artezian quyusu qazılmış müxtəlif həcmə malik 10 su anbarı inşa edilmiş, 33 transformator quraşdırılmışdır.

- İstismar müddəti başa çatmış fin tipli qəsəbələrdə, eləcə də ayrı-ayrı şəhər və rayonlardakı məktəb binalarında müvəqqəti məskunlaşmış məcburi köçkün ailələrinə zəruri sosial-texniki infrastrukturu olan yeni qəsəbələrin, binaların və evlərin layihələndirilməsi və tikintisi ilə bağlı işlərin həyata keçirilməsi üçün MKSİF tərəfindən tender komissiyası formalaşdırılmışdır.

- Kəlbəcər rayonundan olan 596 məcburi köçkün ailəsi üçün Goranboy rayonunun ərazisində inşa edilməsi nəzərdə tutulan qəsəbənin layihə-smeta sənədləri hazırlanaraq başa çatdırılmış, qəsəbənin tikintisinə 2009-cu ilin əvvəllərində başlanılacaqdır.

- 983 məcburi köçkün ailəsi üçün İmişli rayonunun ərazisində yaşayış qəsəbəsinin, Yevlax rayonu ərazisində 612 məcburi köçkün ailəsinə çoxmərtəbəli binaların inşası üçün torpaq sahələri ayrılmış, tikinti üçün layihə-smeta sənədlərinin hazırlanmasına başlanılmışdır.

- Şəki (423 ailə üçün 84,0 ha), Bərdə (195 ailə üçün 134 ha), Ağdam (651 ailə üçün 52 ha), Ağcabədi (681 ailə üçün 136,0 ha) rayonlarında və Mingəçevir şəhərində (502 ailə üçün 8,0 ha) qəsəbələrin və ya hündürmərtəbəli yaşayış binalarının tikintisi üçün torpaq sahələri ayayrılmış, qəsəbələrin və ya hündürmərtəbəli yaşayış binalarının layihələndirmə işlərinə başlanılması üçün texniki şərtlərin verilməsi barədə aidiyyəti təşkilatlara müraciətlər edilmişdir.

- Göygöl rayonu ərazisində 26 məcburi köçkün ailəsi üçün evlərin, yol-küçə və elektrik şəbəkəsinin tikintisinə dair podratçı təşkilatla müqavilə bağlanılmış, hazırda tikinti işlərinə başlanılması üçün hazırlıq işləri aparılır.

- Qəbələ rayonu ərazisində 152 məcburi köçkün ailəsi üçün beş mərtəbəli evlərin tikintisinə başlanılmışdır.
- Abşeron rayonu ərazisində, Mehdiabad qəsəbəsinin yaxınlığında mövcud yeni salınmış 108 və 40 ailəlik qəsəbələrin həmsərhədində 15 məcburi köçkün ailəsi üçün məhəllənin tikintisi başa çatmış və məcburi köçkün ailələri evlərə köçürülmüşlər. Bundan başqa, 31 məcburi köçkün ailəsi üçün qəsəbə tikilməsi məqsədilə bu ərazidə 4,0 ha torpaq sahəsi ayrılmışdır. Qəsəbənin tikintisinə dair layihə smeta sənədlərinin hazırlanması başa çatdırılmış və rəy alınması üçün sifaişçi təşkilat tərəfindən Dövlət Ekspertizası idarəsinə təqdim olunmuşdur. Cari ilin sonunadək qəsəbənin tikintisinə dair podratçı təşkilatla müqavilə bağlanılacaqdır.

- Təcili təmirə ehtiyacı olan 130 məskunlaşma obyektinin bir hissəsində təmir işlərinin aparılması üçün Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2008- ci il 10 iyun tarixli 211s nömrəli sərəncamı ilə sifarişçi təşkilat funksiyaları Azərbaycan Respublikasının Məcburi Köçkünlərin Sosial İnkişaf Fonduna (MKSİF) həvalə edilmişdir. Təmir işlərinin aparılması üçün layihə təşkilatı müəyyən edilmiş və müqavilə bağlanmışdır. Artıq layihə təşkilatı tərəfindən layihə işləri yerinə yetirilmiş, 40 obyektdə təmir işlərinin aparılmasına dair podratçı təşkilatlarla müqavilələr bağlanılmışdır.

- Bakı şəhəri, Binəqədi rayonu 2 â„–-li Evtikmə Kombinatının ərazisində Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinə 3,0 ha torpaq sahəsi ayrılmışdır və hazırda 364 məcburi köçkün ailəsinin yerləşdirilməsi üçün 4 ədəd 9-mərtəbəli binanın tikintisinə başlanılmışdır.

- Məcburi köçkünlərin məskunlaşdıqları yerlərdən köçürülməsi ilə əlaqədar Komitəyə 1289 müraciət daxil olmuş, onlardan 927 müraciət qaçqın və məcburi köçkünlərdən, 362 müraciət isə vətəndaşlar tərəfindən daxil olmuşdur. 115 məhkəmə prosesində Komitənin nümayəndəsi iştirak etmiş, köçürülmələrin qarşısı alınmış, vətəndaşlara müvafiq cavablar verilmişdir.

- Hesabat dövründə 11263 nəfər məcburi köçkünün məşğulluğu təmin olunmuşdur. Onlardan 7598 nəfəri yeni yaşayış yerlərində torpaq sahəsinin ayrılması hesabına, 126 nəfər Komitənin Mənzil İstismar Departamentinin yerli strukturlarında, 150 nəfər arıçılıqda, 340 nəfər “Azərsun Holdinq” şirkətinin emal zavodunda, 1752 nəfər tikinti sahəsində, 1297 nəfər Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi və onun struktur bölmələri ilə qarşılıqlı fəaliyyət nəticəsində işlə təmin olunmuşdur.

- 392 nəfərə işsiz statusu verilmiş, 401 nəfərə işsizlik müavinəti təyin edilmiş, 281 nəfər qaçqın və məcburi köçkün əmək bazarının müasir tələbləri əsasında peşə hazırlığı kurslarına, 187 nəfər isə haqqı ödənilən ictimai işlərə cəlb olunmuşdur.

- Qaçqın və məcburi köçkünlərin müvəqqəti məskunlaşdıqları 22 obyektdə 340 min manat vəsait həcmində cari, 480 min manat vəsait həcmində isə 16 məskunlaşma obyektində əsaslı təmir işləri aparılmışdır.

- Dövlət investisiya xərcləri hesabına respublikanın müxtəlif rayonlarında tikintisi yarımçıq qalmış 58 evdə tikinti işləri başa çatdırılmışdır.

- Məcburi köçkünlərin istifadə etdikləri kommunal xərclər üçün 2008-ci ildə təsdiqlənmiş 70,0 milyon manat vəsait müəyyən edilmiş normativlər üzrə faktiki istehlaka görə mərkəzləşmiş qaydada, birbaşa xəzinadarlıq vasitəsilə xidmət təşkilatlarına ödənilmişdir.

(Ardını oxumaq üçün keçid...)

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyəsi əsasında hazırlanıb.