Yeni il gecəsini qeyd etmək hansı mədəniyyətə mənsub olmasından asılı olmayaraq bütün dünyaya yayılmış bir ənənəyə çevrilib. Hər ilin sonunda yeni ilin gəlişini sevinclə qarşılayırıq; Keçən ilin neqativlərini arxada qoymağı və gələn il üçün hədəflər qoymağı planlaşdırırıq.

Bizimyol.info xəbər verir ki, Türkiyə mətbuatı bu barədə yazı dərc edib.

Təbii ki, biz bu işləri asan görmürük. Dostlarımız və ya ailəmizlə bir araya gələrək, bəzən naringi-binqo kombinasiyası ilə, bəzən də əyləncənin dozasını bir az da artıran içki “məclis”ləri təşkil edirik. Bununla belə, evdə qeyd etmələrin başqa bir əvəzedilməz hissəsi var: Milad (yolka) ağacı.

Bəzi insanlar yeni ilin gəlişindən həyəcanlanır və hətta dekabrın əvvəlində yolkalarını bəzəyir. Həqiqətən, bu yolka ağacı bəzəmək ritualı haradan gəlir?

Yolka bəzəməyin türk ənənəsi olduğu iddiası irəli sürülüb

Hazırda 109 yaşı olan şumeroloq Muazzez İlmiye Çığ şam ağaclarını bəzəməyin Türk ənənəsi olduğunu bildirib. Digər tərəfdən tarixçi Əmrə Gürbüz Baltik dənizi ətrafında və Almaniyada ağac bəzəklərinin görüldüyünü söyləyib.

Gürbüz onu da əlavə edib ki, bəlkə də keçmişdə Türklər arasında ağac bəzəmək ənənəsi olub, lakin bu ənənə bütün dünyaya yayıldığı üçün Türklər arasında da tətbiq oluna bilər.

Beləliklə, Milad ağacları məhz hansı dini ənənədən gəlir?

Milad ağacları əslində bütpərəst ənənələrə gedib çıxır. Rəvayətə görə, 732-ci ildə İngilis missioner St. Boniface tanrıya həsr olunmuş palıd ağacını qurban verən bütpərəstlərlə qarşılaşıb. Boniface ağaca balta sancdı və bundan sonra onu kəsmədilər. Beləliklə, onlar həmişəyaşıl ağacları və çiçəklərə ölməz həyatın simvolu kimi baxmağa başladılar.

Bu ənənə Avropa bütpərəstləri arasında ağacın qiymətləndirilməsi və ya müqəddəsliyi ilə birləşdi, xristianlığın qəbulundan sonra skandinaviyalıların şeytanı qorxutmaq üçün yerinə yetirdiyi bir rituala çevrildi.

Bu gün yolkanın Almaniyanın qərbindən gəldiyi düşünülür

Dekabrın 24-də, yəni Adəm və Həvva bayramında (Adəm və Həvvanın dini bayramı) almanlar evlərində cənnət ağacı əkər, üzərinə mübarək çörəyi simvolizə edən çörək tikələri asardılar. Sonra İsanı simvolizə edən şamlar əlavə etməyə başladılar.

Ağacın yerləşdiyi otaqda Milad piramidası da var idi və 16-cı əsrdə Milad piramidası və ağac bir araya gələrək yolka yaratdı. Deməli, əslində Milad üçün ağaclar bəzədilməyib.

19-cu əsrdə geniş yayılmağa davam etdi

XVII əsrdə alman mühacirlərinin Şimali Amerikaya gətirdikləri yolka 19-cu əsrdə dəb halını alıb. Ağaclara lentlər, şamlar, konfetlər, tortlar qoyurlar. Daha sonra yolkalar və bəzək əşyaları Avstriya, İsveçrə, Polşa, Hollandiya, Yaponiya və Çində 20-ci əsrə qədər məşhurlaşaraq bu günə qədər gəlib çatmışdır.

Bir sözlə, ağac bəzəmək ənənəsi tək bir xalqdan gəlmir

Artıq bütpərəst və german mədəniyyətində mövcud olan ağac bəzəkləri xristianlıqdan əvvəlki ənənə idi və xristianlıqda yenidən qəbul edildi.

Ölkəmizdə Yeni il bayramının qeyd edilməsi “xristian ənənəsi” kimi qəbul edilsə də, əslində bunun müxtəlif mədəniyyətlərdə və müxtəlif məqsədlər üçün çox əvvəllər istifadə edildiyini görə bilərik.

Qadir, Bizimyol.info