Fotoda nəhəng bir çuxur kimi görünən "Chicxulub Krateri" əslində Yer tarixinin ən mühüm hadisələrinin izlərini daşıyır!

Bizimyol.info xəbər verir ki, Türkiyə mətbuatnda verilən məlumatda deyilir ki, əslində, bu hadisə o qədər vacibdir ki, hətta bir çox orqanizmlərin və iqlimlərin yox olması ilə əlaqələndirilir!

Təbii ki, səbəbsiz yerə əmələ gəlməyən bu çuxur çoxlu təsir və hadisələrə səbəb olub. Bəlkə də o dəlik əmələ gəlməsəydi; İndi dünya tamamilə fərqli bir yer ola bilər, tamamilə fərqli canlılar və fərqli iqlimlər mövcud olardı.

Bəs, planetimizin “taleyini” dəyişdirən bu dəlik nə vaxt və necə yaranıb? Nə təsirləri oldu? Əslində nə qədər böyükdür? 66 milyon il geriyə getdərək bütün cavabları sizin üçün açıqladıq.

Xiko kraterində insanlıqdan əvvəlki tarixə dair ipuçları gizlənir

"Chicxulub krater" kimi də tanınan Xico krater qurudakı ən böyük məlum təsir kraterlərindən biridir və fosil qeydlərinə və geoloji məlumatlara əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir.

Keçmişdən bu günə qədər elm adamları 66 milyon il əvvəl əmələ gələn bu krateri araşdıraraq, planetimizin geoloji və iqlim tarixini daha yaxşı anlaya və keçmişə işıq salmaq üçün daha dəqiq proqnozlar verə bilərlər.

Kosmosdan kimliyi hələ də bəlli olmayan obyekt Yerə düşüb

Alimlərin hesablamalarına görə, diametri təqribən 10 kilometr olan meteor və ya asteroid (Günəş ətrafında hərəkət edən, kiçik planetlər də adlanan Günəş sistemi cisimləri) yüksək sürətlə planetimizin atmosferinə daxil olub. Asteroid Yer planeti ilə toqquşaraq Meksikanın Yukatan yarımadası yaxınlığına düşüb.

Asteroid və ya meteor bizim proqnozlaşdıra biləcəyimizdən daha sürətli və daha böyük olub. Buna görə də atmosferdəki sürtünmə səbəbindən qızışıb və partlayıb!

Obyekt düşdükdə böyük bir enerji partlayışı baş verib. Bu partlayış o qədər böyük olub ki, həm qurudan yuxarı daşları havaya atıb, həm də səthdəki temperatur və təzyiq altında buxarlanıb.

Atmosferə yanğın, sunami və toz yayılıb. Bu qazlar və tozlar daha böyük fəsadlara səbəb olub. Günəş işığının qarşısını kəsib və Yerdəki soyuq iqlim dəyişikliyinə səbəb olub.

Dinozavrlar kimi səthdə yaşayan canlılar ən çox bir neçə həftə ərzində yox olarkən, daha gizli yerlərdə yaşayan və ya qış yuxusuna gedən məməlilər sağ qalıb nəhəng sürünənlərin yerini alıblar. Başqa sözlə, təkamülə yeni bir istiqamət verilib.

Belə böyük təsir qeyd etdiyimiz çuxurun yaranmasına səbəb olub

Bu partlayış demək olar ki, bütün ekoloji sistemi çökdürüb və dinozavrlar da daxil olmaqla planetimizdəki canlı növlərinin təxminən 75%-dən 95%-ə qədərini məhv edib. Duşən cism dərinliyi 20 km və diametri 180 km olan çuxur açıb.

Qısası elmi, tarixi və təkamül keçmişimizin gedişatını dəyişdirib!  "National Geographic" bildirir ki, kraterin yaranmasına səbəb olan toqquşmanın intensivliyi dünyada mövcud olan bütün nüvə silahlarının gücündən 100 min dəfə böyük olub.

Partlayış nəticəsində başqa planetlərə atılan qaya parçalarının öz yerində sağ qalıb-qalmaması maraq doğurur.

Məlumdur ki, həyat sığınacaq potensialı olan qayalar milyardlarla il əvvəl Marsa çatmışdır. Bəzi alimlərin fikrincə, başqa planetlərin peyklərində həyat axtarılarkən bioloji materialın Yerdəki nəsil ağacının başqa budağına aid olub-olmaması da araşdırılmalıdır.

Yerdən başqa planetlərə tullanan orqanizmlər eniş zamanı yanmağa və ya yaşamaq üçün yararsız əraziyə düşə bilər, lakin belə bir ehtimal olsa belə, araşdırmağa dəyər görünür!

Nəhayət; "Google"da "Chicxulub Crater" yazın və axtarın, ekranınızdan keçən meteorla qaşılaşacaqsınız!

Qadir Həzi, Bizimyol.info