Alman tədqiqatçısı, jurnalist və yazıçı Günter Valraff; Əli adlı türk fəhləsi qiyafəsi ilə yaşadıqlarını bütün çılpaqlığı ilə ortaya qoyub.

Bizimyol.info xəbər verir ki, Türkiyə mətbuatının verdiyi məlumata görə, bir kitab halına gətirdiyi bu təcrübələr türk mühacirlərinin məruz qaldıqları hər şeyi birinci ağızdan izah edir.

Karyerası boyunca həmkarlarından fərqli işləyən Valraff, türk işçisi qiyafəsində qaldığı macəra haqqında bir kitab tərtib etdi və karyerası boyunca istifadə etdiyi qeyri-adi üsullara bir yenisini əlavə etdi.

1983-cü ildə “Ali Levent Sinirlioğlu” təxəllüsü ilə fəaliyyətə başlayan Günter Valraffın məqsədi Almaniyada türk işçilərin üzləşdiyi çətinlikləri və təcrid olunduğunu görmək olub.

Valraff türklərlə bir çox fərqli işlərdə çalışmış, onların iş və yaşayış şəraitini öz təcrübəsindən görmüşdür:

Günter; Əli adlı bu xarakterlə qabyuyan, təmizlikçi, "McDonald's" işçisi, inşaat işçisi kimi bir çox fərqli işdə çalışıb. O, hətta dərman hazırlama laboratoriyasında narkotik sınaq subyektinə çevrilib. Xüsusilə tikintidə fəhlə işləyərkən orada başqa insanlarla dostluq edib. Beləliklə, o, işçilərin təcrübələrini daha yaxından izləmək və anlamaq imkanı əldə etdi.

Təcrübələrini təsvir etdiyi kitabı alman cəmiyyətinə qarşı tənqid əsərinə çevrildi:

Almanca "Ganz Unten (Alttakiler)" adlı kitabında 2 il Almaniyada bir türk işçisi olaraq bütün yaşadıqlarını qələmə alıb. O, hər şeyi onlarla birlikdə yaşayıb.

Kitab alman cəmiyyətinə qarşı tənqid əsərinə çevrilib. Ölkədə çalışan əcnəbi işçilərin üzləşdiyi ayrı-seçkilik, pis həyat şəraiti, əməyin mühafizəsi pozuntuları və şirkətlərin vergidən yayınması faktları birbaşa aşkar edilib.

İmmiqrant hüquqları kitab sayəsində daha geniş şəkildə tanındı:

Təbii ki, kitab bütün dünyada, xüsusən də Almaniyada gündəmə gəldi və mühacir hüquqları daha çox danışılmağa başladı. Valraff alman xalqı arasında sosial ədalət haqqında müəyyən məlumatlılığı artıra bildi. Daha sonra “Qanz Unten” adlı sənədli film də çəkilib.

Günter Valraff  "Evrensel" qəzetinə verdiyi müsahibədə bunları deyib:

“Türk mühacirləri gələndə əvvəlcə çoxlu şübhə, qorxu və qərəz var idi. Heç olmasa bir az məsafə var idi. Əvvəldən gettolaşma və onları bizdən mümkün qədər uzaq tutmaq münasibəti mənimsənildi. “Mümkünsə, qoy öz aralarında qalsınlar”, - deyilirdi. "Qaldıqları yerlər həbsxanaya bənzəyir. Onlar qapalı yerlərdə saxlanılıb və şəxsiyyət vəsiqəsi ilə girib-çıxa bilirdilər. Sonradan bu, yavaş-yavaş dəyişməyə başladı",- deyə o qeyd edir.

Valraff türk işçilərinin təcrübələrini belə təsvir edir:

“Mən Əli rolunda ilk cəhdimi Hamburqdakı fabrikdə etmişəm. Asbest istehsal olunurdu. Orada işləyən qonşunun sözlərinə görə, onlar maskasız və qoruyucu olmadan asbest tozunda işləyirlər. Ağciyərlərinə asbest dolan insanın həyatı 10-20 il ərzində alt-üst olur. Eynilə türklərin işlədiyi AES-də də vəziyyət oxşar idi. Burada əsasən işi və yaşayış yeri olmayan türklər məşğul olurdular. Onlar həyati təhlükəsi olan təmizlik işləri aparırdılar.

Almanlar bu işə yararlı deyildilər, çünki onlar işləyərkən bir neçə gündən sonra qanlarında yüksək səviyyədə nüvə materialı aşkar edildiyi üçün işdən çıxarılıblar. Xüsusən də burada qeyri-qanuni qalan və heç kimin vecinə almayan türkləri AES-də işlədirdilər.

Thyssen-də bizi maskasız işləməyə məcbur etdilər. Türklərin sağlamlığı önəmli deyildi. Orada işlədiyim dostlarımın çoxu vəfat edib. Çünki onlar aylarla deyil, illərlə eyni tozu ciyərlərinə çəkiblər. Daim məşq edib özümü şəraitə hazırlasam da, bir neçə ay məşq etdikdən sonra cəmi 15 dəqiqə sonra qaça bildim. “Ağciyərlərim zədələnib”.

Və nəhayət, hər cür ayrı-seçkiliyə qarşı olduğunu bildirərək müsahibəni bitirir:

“Türkiyədə də ayrı-seçkilik var. “Alamancı”lara Türkiyədə də ayrı-seçkilik edilir. İstər Türkiyədə, istərsə də Almaniyada ənənəvi tətbiqləri qırıb gələcəyə baxmaq lazımdır. Gələcək dünya vətəndaşlığındadır; Milli kimlikdən ayrı yaşamaq deyil.

Haqsızlıqlara qarşı durun. "Kimdən gəlməsindən, milliyyətindən asılı olmayaraq."

Qadir Həzi, Bizimyol.info